Dinimiz islamda Kerahat Vakitler Nedir? Seher Vaktinin Kerahat Vakitler ile Farkı Nedir? Seher Vaktinin Zamanı Nasıl Hesaplanır

Dinimiz islamda Kerahat Vakitler Nedir? Seher Vaktinin Kerahat Vakitler ile Farkı Nedir? Seher Vaktinin Zamanı Nasıl Hesaplanır?

Dinimizde 3 vakit kerahat vakit olaraktan ele alınmıştır. Bunlar sırasıyla, Güneşin doğduğu vakit ki vakit, (işrak Vakti) Bu Vakitlerde Güneş ışınları dünyamıza açı olaraktan, 45 derece açıyla ulaşır. ikincisi güneşin tam tepede olup, Güneş ışınlarının dünyamıza açı olaraktan, 90 derece dik olaraktan düştüğü vakit, ve bu vaktin ismine zeval vakti denilmiş. 3. vakit ise Güneş’in batarken 135 dereceden itibaren dünyamıza 135 derece açıyla ışıklarını yansıttığı vakit ten, ta ki Güneş batıncaya kadar olan vakittir. (Grub Vakti) Bu vakitlerde namaz ibadeti ve Secde ibadeti kerih görülmüştür. Kerih ve  kerahat demek, yani kötü görülmüştür. Sebebine gelince mecusilerin, yani ateşe tapanların ve güneşe tapanların, o vakitlerde güneşe tapktıkları için, güneşe secdeye vardıklarından dolayıdır. Biz güneşe aya tapmayız, O yüzden o vakitler de,onlara benzememek hususunda,  secde ve namaz yasaklanmış. Mecusilere benzemek konusunda kerih görülen bir başka mesele de, secdeye vardığımızda bizim mezhep imamı, imam-ı Ebu Hanife Hazretleri, ellerimizi yere koyduğumuzda, parmaklarımızı açık tutmayı kerih görmüş. Çünkü ateşe tapanlar güneşe tapanlar ay a tapanlar, geceleri secdeye vardıklarında, parmaklarının arasına  yanan ateşli mum taktıkları için, mum tutup secdeye öyle varırlarmış (şintoizm) ateşe öyle secde ederlermiş, elindeki mumdaki ateşe yani. işte yine onlara benzemek hususun da da, secdeye vardığımızda, biz hanefiler, ellerimizi yere koyduğumuzda, baş parmaklar hariç, diğer dört parmak birbirine birleştirilir.

Şimdi kerahat vakitler meselesini aşağıdaki kendi çizdiğim şekiller ile anlatırsak, Sabah Güneşin ışığı dünyamıza 45° dereceden ulaşıncaya kadar olan vakit kerahat vaktidir, yani güneş ilk doğup 45°  yükselinceye kadar olan ki vakit. Bunu bazı alimler 19° demişlerse de öyle değildir.  Yine eski alimler, Eskiden derece ve açı nedir bilinmediği için, Güneş bir mızrak boyu yükselinceye kadar diye tarif etmişler. Bugün Fizikte, coğrafyada, bizler ışıkların açısını ve derecesini hesap edebiliyoruz. Bugün Fizik sabit kurallarla anlatılabilir. Bir Mızrak tarifi ile anlatılmaz, bugüne en güzel şekilde uygun anlatmak 45°(derece) ile demektir.

Ikinci kerehat vakti olan zeval vakti ise, Güneşim picks yapıp, tam tepede olduğu zaman ki vakittir. Bunu da, bir daire çizip, bunu Dünyamız kabul edersek, ortasından Ekvator geçtiğini düşündüğümüz de, dünyamızın durduğu şekline, 90° derece bir açıyla, dikey bir çizgi çizdiğimizde, zeval vaktinin, her bölgeye, köy e göre,… saat kaçta olduğunu hesap ederiz. Bu vakitte güneş ışınları dünyamıza, 90° derece bir açı ile gelmektedir. 90 derece 91 derece olunca artık dik açı ile gelmiyor demektir, yani Güneş Tepe’den 1 derece fark ile ileri geçtiği zaman, ya da 1 derece öncesinde, 89 derecede ışınlar dik değildir. Eski İslam alimleri bu süreyi 45 dakika olaraktan hesap etmişler, öğlen ezanı işte, bu zaman geçtikten sonra okunur. Halbuki o zaman dilimi 45 dakika sürmez, sadece 1 derece bile farklı olması yeterlidir.  Çünkü 89-90 dan küçüktür, 91 de 90’dan büyüktür , O yüzden bu Vakit Sadece 15 dakikadır, yani Buna göre zeval vakti 15 dakikadır.

3. Vakit te, Kerahat vakit olan, güneşin ışınlarını Dünyamıza, gözü kamaştırmayacak açıdan yansıtmaya başladığı vakit olan, açının 135° derece olduğu zaman başlayıp, ta ki 180° derece ters açıdan battığı zamana kadar olan vakittir.

Bugün bilim adamları, bu vakitlerde ki, güneşin dünyamıza gönderdiği dalgaların ve ışınların, insanlarda fiziksel etkilerinin ne olduğunu, biyolojik etkilerinin ne olduğunu tespit etmişler, ve bu saatlerde uyuyuyan insanlarda, yorgunluk ve bitkinlik etkisi vermekte olduğunu tespit etmişler, bundan sonraki İleriki saatlerde de aynı etki devam etmekte. işte Sabah ezanında müezzinin (Bilali Habeşinin yorum kattığı) Sabvah Ezanına katmış olduğu, “Namaz uykudan hayırlıdır” ibaresi bunu anlatmaktadır.  Yine Peygamberimizin başka bir hadisi de vardır. O da, akşam güneş batarken (ikindiden sonra) uyuyan kimse belaya uğrar demiştir, o Bela öyle,  seni ileride bir köpek ıstıracak, yahut da başına taş düşecek değil. işte bu bela, insanın, insanı hasta eden bu dalgalara maruz kalması demektir. Bu saatlerde uyuduğun zaman o belaya düçar olursun. Yani Kerahat vakitlerde Uyanık olan kimseler ise, ondan sonraki, İleriki saatlerde, enerjik ve Dinç hayat sürmektedir.  O Günün insanlarına Peygamberimiz, bunu o kadar anlatabilmiştir. Bugün bilim insanları bunu anlamış bilmişlerdir. Bu hadisin yorumu da, daha güzel anlaşılmıştır ki, Peygamberimiz de zaten Veda hutbesinde demiştir:  “Burada bulunanlar benim söylediklerimi, burada olmayanlara anlatsınlar, Belki ileride ki bir kimse, sizin anladığınızdan daha iyi anlayıp, insanlara anlatacaktır.” demiş o günün insanlarına belki Peygamberimiz tam manası ile anlatamamış ama, bugün fizik ve biyoloji, bunun boyutlarını, fiziken, ve biyolojik olaraktan, sağlık olaraktan nerlerdir, anlamış tespit etmiş bulunuyor.

Ve bu vakitler hergün sabit değildir, değişkendir. Çünkü her gün güneş, 2 dakika erken, ya da geç battığı için, her gün bu saatlerin vakitleri de, 2 dakika erken ya d,a geç başlayıp, geç biter.

Seher Vaktinin Zamanı Nasıl Hesaplanır?

Seher vakti meselesine gelince, çizmiş olduğumuz şekilde gösterdiğiniz gibi, önceki vaazımızda da anlatmıştık, seher vakti iki vakittir : birisi sabah Seheri, ikincisi bizde Güneş batarken, alt meridyede yeni gün doğup ta, gündüz olan taraftaki ikindi  seheri vaktidir.  Seher vaktini gece olan taraftan hesaplamak zordur, bunun Kolay olan yöntemi ise, merkez, Bizim bulunduğumuz Avusturya/Viyana veyahutta Avusturya/Schrems ele alındığında, buraya bir Merkez noktası koyulup, herhangi bir bölgenin köyün kentin, gündüz açısı ele alındığında, ikindi vakti girdiğinde ki derece, baz alınaraktan, dünya dairesinden bir çizgi ile başlatılıp, merkezden geçip, dünyanın öbür ucuna ulaşan bir çizgi, 180° bir çizgi çizildiğinde, ve yine o bölgedeki Güneşin Battığı dakika ve saatte ki derece ve açı ele alınıp birinci çizgiyi kesip geçen 180° düz çizgi çizildiğinde, yani x işareti yapıldığında, bir ucundaki açı, sabah seher vaktinin zamanını gösterir diğer ucundaki açı ise,  Bizde Sabah, yani gece seher vaktinin zamanını vermiş olur.Bbu şekilde anlayabilirsiniz. ikinci bir şekilde de anlattım. Birinc şekilde kafası karışanlar, ikinci şekile bakıp, belki daha kolay anlayabilirler, Yani işte, ikindi seher’i, gece Seherini bulmamıza kolaylıktır.

Bu Bir Karaoğlan Başağaçlı Raşit Tunca makalesi.
Schrems, 15 Haziran 2021