Erkeklerde Görülen Kısırlığın Sebeblerinden Biriside Testislerine Darbe Almak
Erkekler günlük hayatlarında çarpma ve düşmeler sırasında, özellikle de spor maçlarında penise darbe alma riskiyle karşı karşıya kalır. Bu durum kalıcı bir zarar getireceği düşüncesiyle birçok erkeğe endişe verir.
Penisin ve penis çevresinin alınan darbeden zarar görüp görmemesi öncelikle alınan darbenin şiddetine bağlıdır.
Her türk gencinin en az bir kere yaptığı şey. travma gerçekleşir gerçekleşmez oradakilerden biri “olum git işe lan, acısı geçer, hem bak bakalım alet çalışıyor mu” gibi garip bir cümleyle sizi en yakın ağaç ya da duvar dibine yönlendirir. arkamız top sahasına dönülerek acı içinde işenir. idrarda kan yoksa problem yoktur, maça devam edilir. kan varsa hemen eve gidilip anne babaya haber verilmeli ve hastaneye koşulmalıdır.
Penise gelen bazı darbeler ağrı şoku yaratacak kadar şiddetli olabilir. Penise bir darbe geldiğinde halk arasında söylenen işemek, zıplamak gibi hareketleri uygulayarak darbenin etkisini geçirmek mümkün olmaz. Ağrı kuvvetliyse ve uzun sürüyorsa, ağrı kesici ilaç alınarak sırt üstü pozisyonda bir süre dinlenilmesi gerekir.
Testise gelen darbelerin bazıları, yaşanan geçici acının ötesinde, bölgeye fiziksel zarar vermiş olabilir. Çok sert darbeler yumurtanın içinde ya da yumurta zarının yırtılmasıyla yumurta zarında kanamalara yol açabilir. İçeride kanama olduğunu, yumurtanın şişmesinden ve bölgenin morarmasından anlamak mümkündür.
Darbe sonucu kanamalar tedavi edilmezse, penisin sertleşmesiyle görevli dokular zarar görebilir ve bu nedenle peniste eğrilik gibi sorunlar ortaya çıkabilir. Kanamalar iyileşirken oluşabilen kireçlenmeler de peniste eğrilme ile sonuçlanabilir. Penis eğriliğinin tedavisi ise darbe sonrası yapılacak tedaviden daha uzun ve zorlu olacaktır.
Bu nedenlerle, testislerde, özellikle de testisin iç bölgesinde kanama olduğunun işaretleri görülürse mutlaka hemen bir üroloji uzmanına gidilmeli ve tedaviye başlanmalıdır.
ÖRNEKLER
merhaba hocam testislerime top çarptı sağ testis şişti ve yukarı çıktı hastaneye gittim ultrasyon çekildi kan ve idrar tahlili yapıldı hersye normal çıktı ama 3 gündür sağ testis assagi inmedi sıkıntı…
merhaba hocam doppler ultrason yaptırdım 2. kez yine temiz çıktı testis arkasında ufak bir bezelye tanesi gibi sisiklik var doktor geçer dedi ultrason da çıkmadığını göre rahat olabilir miyim
merhaba hocam.ben testislerime top çarpmasından dolayı küçükken ameliyat oldum ve bir tane testisimden darbe alan yeri kesip aldılar ve geri kalan kısmı aynı yere diktiler ebat olarak aralarında pek bi…
merhaba hocam testislerime top çarptı sağ testis şişti ve yukarı çıktı üroloji uzmanına muayene oldum ultrason çekildi kan ve idrar tahlili yapıldı herşey normal çıktı ama 3 gündür sağ testisim yukarıda…
Merhaba Hocam. 18 yaşındayım ve top oynerken, top testislerime sert bir şekilde çarptı. Çok büyük bir acı yaşadım ve olay olduktan 5-6 saat sonra solda bulunan testisimin küçüldüğünü fark ettim. Diğer…
sevgili hocam benim testislerimde 2 tane top olması gerekirken 3 tane var.. Bu sonradan gelen büyük ve sert el ile müdahale edince küçülüyor bu benim psikolojimi çok bozdu lütfen bana yardım edin.. şimdiden…
Merhabalar, ben 10 yaşlarındayken top testislerime değdi. şiştiği için babam doktora götürmüştü. doktor baktı ve biraz yukarda dedi. elle düzelltiğini söyledi. ayaküstü hemen gönderdi. ancak şuan 22 yaşındayım…
Testis Torsiyonu
Testislerin torbaya(skrotum) uzanımını sağlayan ve spermatik kordon denilen kılıfın çevresindeki kas ve zarlardaki yetersizliğe bağlı olarak kendi etrafında dönmesi durumuna ‘Torsiyon’ denir.
Testis torsiyonu, genellikle çocuklarda ve genç erkeklerde olabilir. Genellikle tek taraflıdır. Bazen hiçbir neden yokken, hatta uyku esnasında oluşabilen bu durumda testisin kendi etrafında dönmesi sonucu damarlar da sıkışır ve testis dokularının beslenmesi bozulur.
Bazen de bisiklet kullanımının testislerin alt kısmına yaptığı travmanın da torsiyona yol açabileceği görülebilir. Böyle bir durum testislerde şiddetli ağrı, şişkinlik, kızarıklıkla ortaya çıkar. Hele de çocuklar, ağrının şiddeti nedeniyle testislerini muayene bile ettirmek istemezler.
Testisin kendi etrafında tam bir tur atarak dönmesi mümkündür. Böyle bir durumda testise kan akımının tamamen durması nedeniyle dokuların geriye dönüşümsüz bozulması riski olur. Bu nedenle doktora acil başvuru 6 saat içinde olmalıdır. Tanı genellikle fizik muayeneyle konulur ama renkli Doppler ultrasonografi yöntemiyle tanıyı daha da objektif olarak koymak en doğru yaklaşımdır.
Testis torsiyonunun tedavisi acil ameliyattır. Ameliyatta torsiyone (dönmüş olan) testis normal durumuna getirilir, nüks etmesini engellemek içinde cerrahi dikiş yöntemleriyle torbaya tespit edilir. Ameliyattan sonra testisle ilgili herhangi bir risk kalmaz.
Eğer ameliyat için çok gecikilirse ve testis dokuları bozulursa testis tamamen morarır ve işlevini yitirir. O zaman testisi ameliyatta çıkarıp almak gerekir. Aksi takdirde işlevini yitiren testis, diğer testiste de bozulma riski oluşturarak çocuk sahibi olma şansını ortadan kaldırabilir.
Dahası ileri yaşlarda bu testisten tümör gelişme riski de vardır.
Buradaki kaygı tek testisli kalmanın cinsel hayatı veya üreme fonksiyonunu nasıl etkileyeceğidir. Çok net ifade etmek isterim ki, tek testisli bir insanın cinsel hayatı da üreme fonksiyonu da iki testisli bir insandan farklı olmayacaktır. Tek fark o kişinin kalan testisini kollaması gerekliliğidir.
Burada dikkat edilmesi gereken nokta tek testisli kalan insanların kavga ve dövüşlerden, o bölgeye gelebilecek travmaya neden olacak sporlardan uzak durmasıdır.
Sağlıkla…
Bisiklet kullanımı testisi döndürebilir
ANTİDEPRESANLARI UZUN SÜRE KULLANMAYIN
Soru: Emre Bey, Kelebek’teki yazılarınızı okuyorum ve verdiğiniz yararlı bilgiler için size çok teşekkür ederim.
Ben 38 yaşında, evli ve iki çocuk sahibi bir erkeğim. Birçok erkek gibi benim de erken boşalma sorunum var. Daha ön sevişme biter bitmez ya da ilişki esnasında hemen boşalıyor, eşime zevk veremiyorum.
Tam üç kez üroloğa göründüm. Bana antidepresan kullanmamı önerdiler ve bir iki gün içerisinde seksin bu kadar zevkli olduğunu anlayacak kadar (15-25 dakika) boşalma zamanım oldu. Birkaç kutu kullandım ama bana fazla kullanmamamı önerdiler.
Uzun zaman geçti hala erken boşalma sorunum var. Arada bir tekrar antidepresan aldığım zaman boşalmam gecikiyor. Antidepresan kullanmaya devam edersem ne olur?
Bu köşeye en sık gelen soru erken boşalma sorunu. O nedenle daha önce yazdıklarımı tekrarlıyor gibi oluyorum. Anlayışla karşılayacağınızı umuyorum. Erken boşalma günümüzde nedeni hala tam olarak açıklanamayan bir durumdur.
Son yıllarda organik bazı nedenlerin etkili olduğu düşünülmekle birlikte hala yaygın görüş psikolojik kaynaklı olduğudur. Bu nedenle de tedavide antidepresan ilaçlar kullanılabilir, yararı da görülebilir. Nitekim sizde işe yaramış. Bu ilaçların kullanımı depresyonu azaltmak amacıyla değil ejakülasyon(boşalma) fizyolojisini de etkilemeleri nedeniyledir. Ancak ben de size bu ilaçları uzun süreli kulanmamanızı öneriyorum. Çünkü uzun süre kullanıldığında bu kez de sertleşme sorununa neden olabilir. Önerim konuyla ilgili bir psikolog veya psikiyatrist desteğini de alabileceğinizdir.
Umuyorum bir iki sene içinde yeni bir ilaç piyasaya çıkacak ve tedavide önemli bir aşama sağlanacak.
EĞRİLİK NEDENİYLE TEDAVİ OLMALISINIZ
Soru: Sayın Hocam geçen günkü yazınızdaki penis kırılmasına benzer bir şey bende iki yıl önce oldu. Penisimin yan tarafında bir morluk oldu ve iki haftada geçti. Daha sonrasında penisimde eğrilik ve sertleşmede de sorunlar başladı. Ne yapmam lazım, tedavi için çok mu geç kaldım?
Öncelikle bunun penis fraktürü (kırılması) olup olmadığını üroloji uzmanının değerlendirmesi ve doğru tanı konması gerekmektedir.
Eğer iki yıl önce kırılma olduysa ama bu çok küçük bir yırtılma idiyse ve cinsel hayatınızı çok olumsuz etkilemediyse şanslı olduğunuzu söyleyebilirim. Sanırım gerek eğrilik gerekse sertleşme sorunu nedeniyle tedavi olmanız gerekecek. Bu bir ameliyat da olabilir.
HİPERTANSİYON İLAÇLARI İLE VİAGRA’NIN İLGİSİ YOK
Soru: 62 yaşındayım sekiz yıllık hipertansiyon hastasıyım. Dört yıl önce enfarktüs geçirdim, şu an hiçbir şikayetim yok.
Sertleşme problemi nedeniyle cinsel hayatım çok bozuldu. Viagra denemek istedim ama hem tansiyonum, hem de enfarktüs geçirdiğim için kullanırsam çok tehlikeli olacağı söylendi, ben de kullanamadım. Tedavi olabilir miyim, yani Viagra kullanabilir miyim?
Size kimin çok tehlikelidir dediğini bilemiyorum. Eğer içinde nitrat maddesi içeren ilaç kullanmıyorsanız, kardiolojik kontrollerinizi de düzenli yaptırıyorsanız PDE 5 inhibitörü ilaçları (Viagra, Levitra, Cialis) kullanabilirsiniz.
Kardioloğunuzun da bilgisi dahilinde bu ilaçları kullanabilirsiniz. Bu konuyla ilgili yapılan birçok bilimsel araştırma, gerek hipertansiyon hastalarında gerekse akut dönemi geçmiş (3-6 ay) eski enfarktüslü hastaların bu ilaçları güvenle kullanabileceğini kanıtlamıştır. Eğer bu tedaviyi tercih etmezseniz, penise yapılan enjeksiyonları deneyebilirsiniz veya penis protezi taktırabilirsiniz.
HAYATIMIN ilk büyük acısını ve ilk büyük korkusunu lise birinci sınıfta yaşadım.
İzmir Namık Kemal Lisesi’nde futbol oynuyorduk ve bir arkadaşımın topu ıskalayan tekmesi parça etkili bir el bombasına dönüşerek hayalarımda patladı.
O zamanlar terbiyeli bir çocuktum ve bacaklarımın arasında sarkan o iki şeyden “Hayalarım” diye söz ediyordum.
Sonraları onlarının adının “t…k” olduğunu öğrenecek ve tabiatıyla hayatımın geri kalan kısmında ve özellikle de ikili mahrem ilişkilerde her organımı gerçek adıyla telaffuz etmenin özgürlüğünü yaşayacaktım.
O günden beri “T”a, “T” diyorum. Her yazıda dedektif titizliği ile dilbilgisi hatası arayan okuyucularıma duyduğum saygıdan dolayı ve onlar da iki tane olduğu için de sonuna “lar” ekini eklemeyi de unutmuyorum.
HAYALARDA PATLAYAN BOMBANIN İLK PARÇA ETKİSİ
Parça tesirli bomba hayalarımda patladığı an ilk etkisi şöyle oldu:
Önce gözlerim karardı. Sonra o karanlık içinde yıldızlar yanıp sönmeye başladı.
Bunu da, o güne kadar hayatım boyunca hiç tatmadığım bir ağrı izledi.
O yaşlarda genellikle ağrılar geçicidir ama hayalarda patlayan parça tesirli bombanın kalıcı etkileri de olabilir.
Mesela “erkekliği kaybetmek…”
Burada bir parantez açıp size teknik bilgi vereyim.
O yaşlarda erkeklik en kıymetli şeylerden biridir. Ama yıllar geçtikçe kıymetlenen tek şey şarap değildir.
Mesela, “erkeklik” dediğimiz şey de, ileriki yaşlarda daha kıymetli hale geliyor.
Bunda şaşılacak bir şey de yok tabii. Azalan ve nadirleşen şeylerin kıymetinin artması sadece sanat ürünleri için geçerli bir ekonomi kanunu değildir.
BABAMA AÇIKLIYORUM ERKEKLİĞİMİ KAYBETTİM
İlk tecrübesini futbolda yaşadığım bu hayat tecrübesini, daha sonra sırasıyla, mahalle kavgaları, ziyarete gelen bebekleri seveceğim derken yediğim tekmeler, en sonra da Tansu’nun fırlattığı çeşitli objeler sayesinde çeşitli defalar tattım.
Hayalarda patlayan parça tesirli objelerin ağrı etkisi, üç ile beş dakika arasında geçer.
Ancak erkekliğinizi kaybettiğiniz korkusu o kadar çabuk geçmez.
O gece babam eve geldiğinde ona bir not gönderdim ve kendisini odada beklediğimi söyledim.
Hep açıksözlü bir çocuk oldum, babam elinde rakı kadehi ile yanıma geldiğinde sıkıntımı en direkt cümleyle anlattım:
“Baba galiba erkekliğimi kaybettim…”
Babam, şehvetini tamamen kaybetmiş sakin bir belagatle söylediğim bu sözlerden hiç etkilenmediğini açıkça belli etti.
Sadece “Göster bakayım” dedi.
BABAM ‘GÖSTER BAKAYIM’ DEDİ VE TEŞHİSİ KOYDU
Tahmin edersiniz, biraz yaşım nedeniyle, daha çok da korku yüzünden iyice küçülen şeyi bulup göstermek çok kolay olmadı.
Babam şöyle bir baktı ve anında teşhis koydu:
“Merak etme hiçbir hasar yok. Gençliğimde futbol oynarken benim de çok başıma geldi.”
Yine de beni rahatlatan şey, babamın bu sözleri değil, ertesi gün bizzat kendi imkanlarımla ve tabii ki elimle yaptığım eksperimental birkaç hareket oldu.
Erkekliğimi kaybettiğim gün, yeniden bulduğum gün oldu.
Bir erkeğin hayatla ilgili en derin felsefi sorusu
NAMIK Kemal Lisesi bahçesinde yaşadığım bu ilk hayat tecrübesi
bende hayatın anlamı
ve anatomi ile ilgili çok felsefi bir soru bıraktı.
“İnsanoğlunun bekasını sağlayan, tabii onun yanında başka şeyler de sağlayan bu kadar kıymetli bir organ, nasıl olur da, bu kadar korumasız bir konumda olabilir.”
Meğer bu soruyu soran bir tek ben değilmişim.
Geçen hafta büyük dikkatle okuduğum bir kitap, kafamdaki bu sorunun cevabını arıyordu.
Affedersiniz, kitabın ilginç
bir adı var. “Penisin şekli neden öyle”.
Yazarı, Jesse Bering adlı Amerikalı bir gay psikiyatr.
Sakın gay dediğime bakıp beni homofobik sanmayın.
Adam kendini böyle tanımlıyor. Hayalarımda patlayan toptan sonra benim sorduğum soruyu yazar şöyle soruyor:
“Doğanın böyle sarkık yerleştirilmiş bir genetik bankaya bu kadar çok yatırım yapması tuhaftır…”
Bunları söylüyor ama onların niye aşağı doğru sarktığı ve bu kadar korumasız olduğunu yeterince açıklayamıyor.
Ama niye içeride değil de dışarıda oluğunu bir tür hava raporu ile açıklıyor.
Erkeğin testislerine bakıp hava tahmini yapabilirsiniz
KİTAPTAN öğrendiğime göre, affedersiniz, “akıllı sperm” onu taşıyan erkekten daha “cool” bir arkadaş.
İnsan bedeni 36.5 veya 37 dereceyi severken,
akıllı bir sperm 34 dereceyi tercih ediyor.
Spermler iklim değişikliklerine aşırı tepki gösteren bir özelliğe sahip. İçinde dışarı çıkmak için hep hazır beklediği odanın sıcaklığı 37 dereceye çıktığı takdirde 50 dakika sonra bayılıyorlar. En dayanıklıları ise ancak iki buçuk saat ayakta kalabiliyor. Kitapta yok ama ben soruyorum.
Acaba kadınların “cool” yani serin duruşlu erkekleri beğenmelerinin ardında, akıllı spermin serin havayı sevmesinin etkisi var mıdır…
Kitabın anlattığına göre, testisler, ortam ısısı ayarlayan güneş panelleri gibi hareket ederler. O nedenle basit bir termometre olarak bile görülebilirler. Evet testislerinize bakarak hava tahmini yapabilirsiniz.
Kremaster kasını fitness hocası nezaretinde geliştirebilir misiniz
TESTİSLER Brezilyalı sanatçı Ernesto Neto’nun eserlerindeki gibi, yukarıdan aşağı sarkan varlıklar olmakla birlikte, hep de böyle kalmıyor.
Testisleri yukarı çeken bir kas var ve adı “kremaster”…
Meraklı yanım kitapta şu sorunun cevabını aradı ama bulamadı.
Her türlü tekmeye açık bu çift taşımızı korumak için bu kaslarımızı nasıl kuvvetlendirebiliriz…
Haftada en az 4 gün hoca nezaretinde biseps kaslarımı geliştirmeye uğraşıyorum.
Ağırlığı kaldırırken hoca bana yardımcı oluyor.
Peki kremaster kasını ne yapacağız…
Erkek hocayla çalışsanız tuhaf bir manzara ortaya çıkabilir.
Kadın hoca ile çalışsam, benim için sorun olmayabilir ama hoca ne der bilemem…
İşte bu yüzden kremaster
kasları, gövdemizin en yalnız,
en hüzünlü ve en merhamet
edilecek kaslarıdır.
‘Pazar sevişgeni’ değilseniz neden geceleri sevişirsiniz
EĞER tembel ve sıradan bir ‘pazar sevişgeni’ değilseniz, mutlaka cuma öğleden sonraları sevişirim gibi alelade prensipleriniz yoksa, normal bir insansınız demektir.
Yani benim de bir zamanlar yaptığım gibi, gece sevişmeyi tercih eden insanlardan birisiniz. Hiç düşündünüz mü bu neden böyledir. Kitaptaki açıklama şu:
Gece, sevişmenin mahremiyeti daha kolay sağlanır.
Ava çıkmış alfa erkeği terminatörlere yem olmazsınız.
Spermler, dolayısıyla testisler de geceyi sever.
Erkeği Allah yarattı ama testisleri Darwin’e mi bıraktı
BAZI araştırmacılara
göre, testisler fazla
evrim göstermemiş ve hep aslına sadık kalmışlar.
Bu tezlerini ispatlamak için de şöyle tuhaf bir argüman kullanıyorlar. “Çünkü, eğer evrim geçirselerdi, daha gösterişli ve daha da sarkar hale gelmeleri gerekirdi.
Üstelik kadınların da bu gösterişli testis torbaları ile gezen erkeklere daha çok ilgi göstermeleri beklenirdi.”
Oysa böyle bir şey yok.
Evrim geçirdiğini ileri süren “Testis Darwincileri” ise, daha da tuhaf şöyle bir iddia ortaya atıyorlar: “Testisler, tavus kuşunun tüylerine benzer bir evrim göstermişlerdir.”
Acaba erkek tavusun kuyruğu gibi rengârenk açılan testislerimiz olsaydı nasıl bir şey olurdu…
Fellini’nin ‘Amarcord’ filminde karlar içinde kuyruğunu açan o tavusun yerine rengârenk testislerini açan bir erkeği hayal edebiliyor musunuz…
Ben edemedim.
Futbolcular frikik atılırken neden önlerini kapatırlar
SIRADAN ve sığ bir kafa mutlaka işe şu soru ile başlardı: “Beyin mi daha kıymetli bir organdır, yoksa testisler mi…”
Zeki ve normal bir erkeğin bu soruya vereceği cevap ise çok açıktır: Tabii ki testisler…
Futbolcular da zeki ve çevik insanlar olduğu için mantığın emrettiği bu hareketi yaparlar.
Sanmayın ki hemen birbirinin üstüne gelerek, o iki şeyin üzerine kapanan eller, içgüdüsel bir refleksle hareket eder. Hayır son derece şuurlu bir tercihin sonucudur.
Şimdi top sizde…
Erkeklerde kısırlık sebepleri
Op. Dr. Seval Taşdemir, ‘Eşlerin kontrole birlikte gelmelerini istiyoruz, ‘Erkek adam kısır olmaz’ demesinler, erkekler de kontrollerini ihmal etmesinler’ diyerek uyarıyor.
Erkek üreme sağlığını; hormonlar, sperm üretimi, sperm kanallarında spermin taşınması ve cinsel fonksiyonlar etkiliyor. Bunlardan herhangi birindeki bozukluk, infertiliteye (kısırlık) neden oluyor.
Ferti-Jin Tüp Bebek ve Yardımcı Üreme Teknikleri Merkezi Klinik Direktörü, Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. Seval Taşdemir erkek kısırlığının nedenlerini anlattı:
1-Kriptorşizm (inmemiş testis)
Doğumda veya doğumdan sonra en geç bir yıl içinde testisler skrotuma (yumurtalık torbasına) iner. Testislerin her ikisinin veya bir tanesinin skrotuma inmemesi, kriptorşizm olarak adlandırılır. Bu vakalarda karın içinde yukarıda kalan testisler daha yüksek ısılara maruz kaldıkları için sperm üretimi bozulur.
Vegan olmak kısırlık mı yapıyor?
Çift taraflı inmemiş testis vakalarında azospermi (menide hiç spermin olmaması) görülebilir. İnmemiş testis vakalarında ileride testis tümörü gelişme ihtimali de fazladır. Testisler 1-2 yaşları arasında cerrahi ile yumurtalık torbasına indirilirse, ileride üreme sağlığı olumsuz etkilenmez. Erken tedavi edilmemiş vakalarda, yardımcı üreme teknikleri ile çocuk sahibi olunabilir.
2- Testis Tümörleri
Testis tümörü nedeni ile tedavi gören erkeklerde infertilite sık görülür. Kemoterapi için kullanılan ilaçlar ve radyoterapi, sperm üretimini olumsuz etkiler. Bu vakalardan tedavi öncesinde alınan sperm örnekleri dondurularak saklanır.
3- Testiküler Travma (yaralanma)
estislerde meydana gelen yaralanmalar, infertilite ile sonuçlanabilir. Travma sonrası testislerde bulunan sertoli hücreleri, kan dolaşımına karışarak anti-sperm antikorlarının oluşmasına ve bu da kısırlığa yol açar.
4- Varikosel
Varikosel, skrotumda (yumurtalık torbası) ve testislerin etrafında oluşan varisli damarlardır. Genişlemiş damarlar erkeklerin yüzde 15’inde görülür. Her varikoseli olan erkek infertil değildir fakat infertilite nedeni ile değerlendirilen erkeklerin yaklaşık üçte birinde varikosel vardır. Spermatik damarların kapakçıklarının olmaması veya çalışmaması nedeni ile kan geriye doğru kaçarak göllenir.
Bu, vakaların yüzde 90’ında sol tarafta görülür. Varikosel; kan akımının yavaşlamasına bağlı olarak skrotumda ısı artışına neden olarak, sol böbrek üstü bezinden gelen ters yöndeki kan akımı testislerin yüksek düzeyde toksik atıklara maruz kalmasına neden olarak, üreme hormonlarının dengesinin bozulmasına neden olarak infertiliteye yol açar. Varikoselden şüphelenildiğinde Doppler Ultrasonografi incelemesi ile tanı kesinleştirilir.
5- Enfeksiyonlar
Üreme organlarındaki enfeksiyonlar infertiliteye yol açabilir. Gonore (bel soğukluğu), tüberküloz ve bazı bakteriyel enfeksiyonlar sırasında meydana gelen iltihabi reaksiyonlar üreme kanallarında tıkanıklıklara yol açar. Bakteriyel enfeksiyonlar sperm hareketini bozarak ve gelişmekte olan sperm hücrelerine zarar vererek kısırlığa neden olabilir.
Kabakulak özellikle geç yaşta geçirildiğinde testis tutulumu görülür ve kalıcı hasar oluşur. Cinsel temas yolu ile bulaşan ve oldukça yaygın olarak görülen klamidya, mikoplazma ve üreoplazma enfeksiyonları da sperm kalitesini bozarak infertiliteye neden olabilir. Bu enfeksiyonların erken tanı ve tedavisi önemlidir.
6- Sistemik Hastalıklar
Yüksek ateşli hastalıklar üreme sağlığını olumsuz etkiler. Yüksek ateş birkaç saat içinde sperm hücrelerine zarar verir. Yüksek ateşli hastalık geçiren bir erkekte yaklaşık üç-dört hafta sonra sperm sayısında ve normal yapıdaki spermlerin oranında azalma görülür. Böbrek ve karaciğer hastalığı olan erkeklerde üreme hormonları azalır. Böbrek hastalarında impotans, cinsel isteksizlik, sperm üretiminde azalma görülür. Özellikle sık diyalize giren hastalarda hormonal dengesizlik ve sperm üretiminde azalmaya rastlanır. Bazı alerjik reaksiyonlardan sonra da sperm kalitesinde bozulma görülmektedir.
7- Üreme Kanallarında
Tıkanıklık Üreme kanallarında meydan gelen tıkanıklıklar spermin dışarı çıkışını engeller. Enfeksiyonlar, yaralanmalar, cerrahi işlemler; kanallarda tıkanıklıklara neden olabilir. Bazı erkeklerde ise kanallar doğuştan yoktur. Her iki tarafta da tam tıkanıklığın olduğu durumlarda menide hiç sperm bulunmaz.
8- Geriye Boşalma
Ejakülasyon (boşalma) sırasında meninin mesaneye doğru geriye akmasıdır. Bu vakalarda boşalma sırasında bazen çok az meni dışarı akar bazen hiç akmaz. Bu durum diyabet (şeker hastalığı), multiple skleroz, mesane boynu yaralanmaları ve prostat ameliyatları sonrasında veya hipertansiyon (yüksek tansiyon) ve depresyon tedavisinde kullanılan bazı ilaçlara bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bu vakalardan alınan idrar örneklerinden spermler ayrıştırılarak aşılama yapılabilir.
9- Sinir Sistemine ait
Nedenler Omurilik zedelenmeleri; ejakülasyonun olmamasına, ereksiyon (sertleşme) problemlerine, cinsel ilişkinin gerçekleşememesine ve sperm üretiminin azalmasına neden olur. Bu vakalarda elektrik uyarı ile ejakülasyon gerçekleştirilebilir.
Genetik bozukluklar kısırlığa neden olabilir
Cinsiyet kromozomlarındaki birçok bozukluk infertiliteye neden olur. Bu vakaların birçoğunda testisler ve sperm üretimi olumsuz etkilenmiştir. Cinsiyet kromozomlarını etkilemeyen genetik bozukluklar da infertiliteye neden olabilir. Bazı kas hastalıklarında, orak hücreli anemide, Akdeniz anemisinde ve mesaneye ait bozukluklarda infertilite sık görülür. İnfertilitenin eşlik ettiği diğer bir hastalık olan kistik fibroz vakalarında ise meni miktarı ve sperm sayısı azdır. Bu vakalarda sperm kanalları gelişmemiştir.
Antibiyotik ve kemoterapi sperm üretimine zarar verebilir
Çevresel faktörler ve yaşam tarzı üreme sağlığını şu şekilde etkiler:
Sigara sperm sayısını, hareketini ve yapısını olumsuz etkiler. Sigara içen erkeklerin eşlerinde düşük ihtimalinin arttığı belirlenmiştir.
Alkol, sperm üretiminin bozulmasına neden olur. Kronik alkolizm vakalarında testisler küçülür, testosteron üretimi bozulur.
Uyuşturucu maddeler sperm kalitesini ve üretimini olumsuz etkiler. Bu maddeler hormonal dengesizliklere de yol açar.
Antibiyotiklerin birçoğu, parazit ilaçları, depresyon, mide ülseri, hipertansiyon ve alerjik hastalıkların tedavisinde kullanılan bazı ilaçların, erkek üreme sağlığını olumsuz etkilediği gösterilmiştir.
Kemoterapi ve kanser tedavisinde kullanılan ilaçlar, sperm üretimine zarar verir. Bu ilaçların bir kısmının etkisi kalıcı olabilir. Kemoterapi öncesinde bu hastalardan ileride kullanılmak üzere sperm örnekleri alınarak dondurulabilir.
Testislerde sperm üreten hücreler radyasyona çok duyarlıdır. Radyoterapi gören hastalarda sperm üretimi üç-beş yıl içinde tekrar başlayabilir.
Yüksek ısı, sauna ve sıcak su banyoları sperm üretimini olumsuz etkiler.
Üreme hormonların kontrolünde
Üreme hormonlarının üretimi ve salınması hipotolamus, hipofiz bezi ve testisler tarafından kontrol edilir. Hipofiz bezinden LH (Luteinize edici hormon) ve FSH (Folikül stimüle edici hormon) salgılanır. Bu hormonların salınımını hipotalamustan salınan GNRH adı verilen hormon kontrol eder. Testislerde testosteron üretilir ve testosteron genital organlar dışındaki dokularda androjenlere (erkeklik hormonu) ve östrojenlere (kadınlık hormonu) dönüştürülür. Hipogonadotropik Hipogonadizm, Kalman Sendromu, İzole LH eksikliği, Hiperprolaktinemi veya Postpubertal Gonadotropin eksikliği de erkek kısırlığına neden olabilir.
Derleme Makalelerim
Karoglan Başağaçlı Raşit Tunca
Schrems, 02.09.2021
Kaynaklar :
Uzmantv
Doktorsitesi
Hürriyet Gazetesi
Milliyet Gazetesi
Eksisözlük
